Obchody 95. rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego

Od jego wybuchu minęło prawie stulecie. 16 sierpnia 2014 roku mija 95 lat od początku I powstania śląskiego, które rozpętało serię powstań, a te zwróciły Śląsk Polsce. W Katowicach odbyły się uroczystości związane z tym wydarzeniem. Mimo czasu jaki od niego upłynął ten zryw wciąż budzi wiele emocji.

Rekonstrukcja potyczki powstańców z niemiecką armią stała się jednym z najbarwniejszych punktów obchodów rocznicowych w województwie śląskim. – Jestem Ślązakiem! W pewien sposób wywodzę się z tradycji powstańczej. Mieszkam w Czerwionce, która była miejscem zaciętych walk w czasie powstania śląskiego tam oberwało się Włochom, żeby było śmieszniej, a nie Niemcom – mówi Tomasz Zając, uczestnik rekonstrukcji.

Historię powstańczą na Śląsku próbują na nowo opowiedzieć członkowie Stowarzyszenia Powstania Śląskie 90. – W końcu tam było 100 tysięcy ludzi biorąc pod uwagę trzy powstania, więc praktycznie ten krąg osób jest szeroki. My też będziemy z nich dumni i ta świadomość będzie też moim zdaniem się rozrastać – stwierdza Krystian Szulc, Stowarzyszenie Powstania Śląskie 90.

Niestety poza rekonstrukcjami i historykami. Dzieje powstań nie wzbudzają wielkiego zainteresowania. Od czasu powrotu idei Autonomii Śląska szczególnie wszytko co związane jest z Polską próbuje się bronić. – Myślę, że nie jest wcale tak źle, każdy na Śląsku wie, że były powstania śląskie i każdy wie, że dzięki tym powstaniom kształt Polski i Śląska jest taki jaki jest – podkreśla Mirosław Sekuła, marszałek województwa śląskiego.

Jednak częściej przypomina się o powstaniu warszawskim niż o powstaniach śląskich. – O powstaniu warszawskim uczy się każdy uczeń w Polsce, a o powstaniach czy jakichkolwiek wydarzeniach z historii Górnego Śląska uczy się już w bardzo ograniczonym zakresie – mówi Jerzy Gorzelik, Ruch Autonomii Śląska.

Tę edukację wesprzeć ma Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach. Już jesienią jej elementem będzie film o powstaniu, który właśnie powstaje. – De facto nie byłem na Śląsku do tej pory. O historii Śląska wiedziałem tyle co z książek i lekcjach historii, a oceniam to z perspektywy warszawiaka. Jest to dla mnie bardzo interesujące – mówi Józef Pawłowski, aktor w filmie "Franek".

O tym, jak historia będzie się promować, decyduje to, o czym ona opowiada. Polacy kochają historię z tragicznym końcem i obronionym honorem. – To był początek pewnego procesu, który się skończył w roku 1921-1922 powstaniem i przyłączeniem Śląska do Polski i chyba tak z tej perspektywy 100 lat należy na nie patrzeć – stwierdza prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek, historyk UŚ. Smutny początek szczęśliwego końca. Czy ta fabuła ma szanse w konfrontacji z współczesną mentalnością i postrzeganiem historii? Tak, ale tylko jeśli będzie odpowiednio pielęgnowana i promowana. Wtedy przyjdzie moda na powstania.

Wcześniej pisaliśmy:

W Tychach obchody 95. rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego odbędą się 16 i 17 sierpnia w dzielnicach Urbanowice, Paprocany i Czułów.

Program obchodów:
16 sierpnia (sobota)
– godz. 16.30 – zbiórka uczestników rajdu rowerowego śladami tyskich powstańców (Urbanowice, pomnik przy ul. Głównej/Przejazdowej)
– godz. 17.00 – rocznicowa uroczystość pod pomnikiem w Urbanowicach
– godz. 17.30 – start rajdu rowerowego Urbanowice – Paprocany (ulicami: Główną, Urbanowicką, Przemysłową, Metalową, Fabryczną, Towarową, Jordana, Paprocańską)
– godz. 18.15 – rocznicowa uroczystość pod tablicą upamiętniającą wybuch I powstania (Przedszkole nr 3, ul. Paprocańska)
– godz. 18.30 – ognisko powstańcze na placu za Przedszkolem nr 3

17 sierpnia (niedziela)
– godz. 17.00 – msza św. w intencji powstańców i ich rodzin w kościele p.w. Krzyża Św. w Tychach-Czułowie
– godz. 18.15 – przemarsz i uroczystości pod pomnikiem ku czci poległych powstańców śląskich przy ul. Katowickiej.