Architektka ze Śląska z szansą na wielką nagrodę. To architektoniczny Oscar
Ta nominacja to już wielki sukces! Marlena Wolnik i jej projekt w Rybniku – Centrum Aktywności Lokalnej – ma szansę na architektonicznego Oscara. To najważniejsza nagroda dla architektów w Europie: Mies van der Rohe Award. W tej edycji z Polski walczą dwa projekty: prócz CAL od MWArchitekci, także Park Pamięci Wielkiej Synagogi, autorstwa pracowni NArchitekTURA w Oświęcimiu.
40 projektów z całej Europy, które znalazło się na tzw. krótkiej licie do nagrody, ogłosiła 17 stycznia 2022 Komisja Europejska i Fundacja Mies van der Rohe. Wśród tych 40 projektów są dwa z Polski (niewiele, w porównaniu z poprzednimi edycjami). Jeden z Rybnika i jeden z Oświęcimia. Czy zdobędą prestiżową nagrodę, dowiemy się wiosną.
Centrum Aktywności Lokalnej w Rybniku, zaprojektowane przez pracownię MWArchitekci i architektki Marlenę Wolnik oraz Agnieszkę Borkowską to drewniane konstrukcje wokół rekreacyjnego placu. Dach budynku może być trybuną, a CAL – miejscem spotkań albo schronieniem przed deszczem. Po prostu: ma być centrum lokalnej aktywności. Powstał w roku 2019 w Kłokocinie, a w zamyśle takich centrów miało być w Rybniku więcej.
Z kolei Park Pamięci Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu to symboliczna przestrzeń o kształcie przypominającym kształt nieistniejącej już synagogi. Park pamięci wykonany jest ze żłobionych płyt z szarego piaskowca. Jest ich 40. – Można traktować jako kontynuację i rozwinięcie naszej wcześniejszej realizacji aranżacji wnętrz i wystawy stałej tamtejszego Centrum Żydowskiego – mówił architekt w rozmowie z magazynem “Architektura i biznes”.
Co dalej? Kiedy dowiemy się, czy nietypowe projekty ze Śląska i Małopolski dostaną Oscara architektury?
Oto harmonogram nagrody Miesa van der Rohe:
- luty 2022 – ogłoszenie 5 finalistów EU Mies Award 2022
- kwiecień 2022 – ogłoszenie zwycięzców EU Mies Award 2022
- maj 2022 – UE Mies Award Day z ceremonią wręczenia nagród i wernisażem objazdowej wystawy EU Mies Award 2022
Nagroda UE Miesa van der Rohe przyznawana jest co dwa lata. Jury bierze pod uwagę prace, zrealizowane w ciągu poprzednich dwóch lat. Tym razem to wyjątkowo 2,5 roku. W konkursie nie chodzi tylko o ładną architekturę, ale raczej o dopasowanie jej zadań i roli do zmieniającego się świata i naszych potrzeb. W cenie jest innowacyjność, zrozumienie otoczenia i jego potrzeb.
W tym roku wśród 40 projektów z tzw. short list po 5 jest w Austrii, Hiszpanii i Francji. Po 3 mają Belgia, Niemcy i Wielka Brytania. Po 2 – Polska i Portugalia. Po jednej realizacji – Czechy, Grecja, Węgry, Włochy, Niderlandy, Norwegia, Rumunia,
i Słowenia.
Oto jury tej edycji:
- Tatiana Bilbao, przewodnicząca,
- Francesca Ferguson
- Mia Hägg,
- Triin Ojari,
- Georg Pendl,
- Spiros Pengas
- Marcel Smets
Nominacja do nagrody to już jest wielkie wyróżnienie dla architektów. W tej edycji konkursu Mies Van der Rohe z Polski startowali autorzy 20 projektów, a z całej Europy – ok. 500. Cztery były z woj. śląskiego: z Katowic, Chorzowa, Rudy Śląskiej i Rybnika. Architekci ze Śląska już przyzwyczaili nas, że ich projekty są nominowane w tym konkursie. W edycji 2019 było aż siedem projektów z woj. śląskiego.
Architektoniczny Oscar. Co to za nagroda?
Mies van der Rohe Award powołano oficjalnie 28 kwietnia 1987 roku. Postanowiono, że będzie ona przyznawana co dwa lata tym obiektom, które wyrażają nowy sposób myślenia o architekturze, są innowacyjne pod względem idei, formy lub też konstrukcji czy technologii. W 2001 roku wprowadzono dodatkowe wyróżnienie – dla najlepiej zapowiadających się młodych architektów. Od tego momentu Mies van der Rohe Award stała się też oficjalną nagrodą Unii Europejskiej w dziedzinie architektury. Nagroda przyznawana jest przez Komisję Europejską i fundację Miesa van der Rohe (był słynnym architektem). W poprzednich edycjach nagrodzono m.in. terminal lotniska w Stansted, Waterloo Station w Wielkiej Brytanii, bibliotekę narodową we Francji. W roku 2015 po raz pierwszy wygrał obiekt z Polski: filharmonia w Szczecinie. W 2019 roku wygrał blok w Bordeaux po kapitalnej przeróbce.