Katowice przejmują budynek, w którym mieszkał Kazimierz Kutz

31 marca 2021

0 4 minut czytania

Katowice przejmą budynek, w którym mieszkał Kazimierz Kutz (fot.GZM)

Miasto przejmuje od PKP budynek przy Placu Ogród Dworcowy 4 i większość budynku nr 5. W jednym z nich mieszkał niegdyś Kazimierz Kutz. Ma tam powstać placówka upamiętniająca śląskiego reżysera.

Silesia Flesz w TVS od poniedziałku do piątku: 16.00, 17.45, 20.00 i 23.00

Materiał Bartosza Bednarczuka:

Twórca tryptyku śląskiego na który składają się „Perła w Koronie” „Sól ziemi czarnej” i „Paciorki Jednego Różańca” a także filmu „Śmierć jak Kromka Chleba” po raz kolejny upamiętnią Katowice. Negocjacje w sprawie przejęcia budynków mieszkalnych w Szopienicach, gdzie pod koniec lat 30-tych wraz z rodziną mieszkał Kazimierz Kutz zakończyły się sukcesem.

Ciąg dalszy artykułu poniżej

–Tu są nowi ludzie, ale Ci co żyli to właśnie wspominali Kazimierza Kutza i to dobrze opowiadali, wypowiadali się, a nie o wszystkich dobrze mówili, nie? – mówi Luiza Sawicka, lokatorka Placu Ogrodu Dworcowego nr 5. -Tu wycieczki chodzą bardzo często bo tu oglądają ten budynek – dodaje Anna Jurek, lokatorka Placu Ogrodu Dworcowego nr 5.

Przypomnijmy, że we wrześniu ubiegłego roku miasto najpierw pozyskało dwa lokale w budynku nr 4, gdzie mieszkał reżyser. Później przez kilka miesięcy prowadzono rozmowy z PKP, do którego należały familoki, by w końcu teraz podpisać akt notarialny, dzięki któremu właścicielem obu posesji oraz przylegających do nich gruntów stało się miasto Katowice.

– W budynku, w którym mieszkał Kazimierz Kutz ma powstać placówka, która będzie poświęcona jego pamięci. Ma to być miejsce spotkań zarówno kulturalnych jak i edukacyjnych, ale także miejsce pełniące funkcje muzealne – mówi Michał Łyczak, UM Katowice.

W którym według urzędników mają znaleźć się min. pamiątki po zmarłym reżyserze, z czym nie do końca zgadza się jego żona, która jak mówi nie o takim kształcie tego miejsca tuż po śmierci Kutza rozmawiała z prezydentem Katowic.

– Te pamiątki nie miały być w tym miejscu, to miało być miejsce całkowicie oddane ludziom, którzy szukają swojego miejsca na ziemi tak jak on. A muzeum? No ja nie widzę żeby to było dobre miejsce dla muzeum czy pamiątek, gdzie ma swoje nagrody, czy tam swoje osiągnięcia powinno być miejscem, które jest zamknięte – mówi Iwona Świętochowska-Kutz, żona reżysera.

Czyli typowym muzeum. Jednak co ważne rodzina i aktywiści cieszą się, że oprócz placu teatralnego w Rybniku nazwanego niedawno nazwiskiem reżysera czy muralu pędzla Erwina Sówki przy ul. Wypoczynkowej 3 w Katowicach powstanie na Śląsku kolejne miejsce, która będzie przypominało wszystkim jak nasz region kochał i postrzegał Kazimierz Kutz.

– Powinien się w końcu znaleźć w przestrzeni wszystkich śląskich miast, tak uważam. Uważam, że to jest osoba patron tej Śląskości w tych najtrudniejszych czasach, kiedy o Śląsku w ogóle się nie mówiło. On przełamał, był takim katalizatorem mówienia o Śląsku w Polsce, zrobił to bardzo dobrze – mówi Łukasz Kohut, europoseł.

Na razie nie wiadomo kiedy ruszą prace adaptacyjne budynku nr 4 przy Placu Ogrodu Dworcowego nr 4 w Katowicach. Budynek póki co zajmuje kilka rodzin. które jak wynika z nieoficjalnych informacji maja zostać przeniesione do budynku obok.

– Kazimierz Kutz zapisał się w historii Śląska i całego kraju zarówno jako wybitny reżyser, jak i promotor Śląska. Zależy nam na tym, by życie i twórczość reżysera zostały mocno zaakcentowane w przestrzeni miasta – m.in. w Szopienicach, w których się urodził, a później tworzył. Chcemy, by w tym miejscu powstał ośrodek poświęcony pamięci Kazimierza Kutza. Ma to być przede wszystkim miejsce spotkań, służące działalności edukacyjnej i kulturalnej. Obiekt będzie pełnił także funkcje muzealne: znajdą się w nim pamiątki i rzeczy związane z reżyserem – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

We wrześniu ubiegłego roku Katowice pozyskały od osób prywatnych dwa mieszkania przy Placu Ogród Dworcowy 4 i 5, w tym jeden lokal w budynku, w którym mieszkał kiedyś Kazimierz Kutz. Miasto podjęło też rozmowy ze spółką PKP w sprawie pozostałych lokali, z zamiarem docelowego nabycia wszystkich lokali w budynku nr 4. Efektem tych rozmów jest wydane dziś (30.03) rozporządzenie Prezydenta Katowic, w sprawie nieodpłatnego przejęcia przez Miasto Katowice od Polskich Kolei Państwowych S.A. udziałów w prawie współwłasności gruntu oraz w prawie współwłasności budynków mieszkalnych położonych przy Placu Ogród Dworcowy 4 i 5, wraz z obiektami infrastruktury technicznej. Kolejnym krokiem będzie podpisanie aktu notarialnego, dzięki któremu Katowice staną się właścicielem tych nieruchomości. Akt notarialny w tej sprawie zostanie popisany w środę, 31 marca.

Katowice pamiętają o Kutzu

Kazimierz Kutz, razem z rodziną, przeprowadził się do mieszkania przy Placu Ogród Dworcowy w 1937 roku. To miejsce, które miało ogromny wpływ na reżysera, jego wrażliwość oraz późniejszą twórczość. Utworzenie w tym miejscu ośrodka poświęconego Kazimierzowi Kutzowi to kolejna forma upamiętnienia wybitnego katowiczanina. 16 lutego br. wręczona została pierwsza w historii nagroda imienia Kazimierza Kutza, a laureatką została Anna Dymna. Nagroda imienia Kazimierza Kutza honoruje obszary działań, które były mu najbliższe. Odpowiadają im następujące kryteria istotne dla patrona nagrody: sztuka, polityka obywatelska i lokalność. Nagroda im. Kazimierza Kutza powinna zatem honorować osoby, które najpełniej reprezentują idee ważne w działalności Kazimierza Kutza: uniwersalność lokalności, połączenie krytyki i afirmacji, wolność twórcza, godzenie ludzi za pomocą sztuki. Powinna nagrodzić tych, którzy zajmują się światem innym, niż tylko własny i ludźmi, którzy troszczą się o innych, są gotowi pracować dla wspólnego dobra. Nagroda ma charakter finansowy i wynosi 50.000 zł. Annie Dymnej wręczona została również statuetka zaprojektowana przez Erwina Sówkę, a wykonana przez Ksawerego Kaliskiego oraz dyplom. Fundatorem nagrody i jednym z jej inicjatorów jest Prezydent Miasta Katowice Marcin Krupa.

Przy ulicy Wypoczynkowej 3 w Szopienicach znajduje się mural przedstawiający Kazimierza Kutza. Grafikę zaprojektował Erwina Sówka, ostatni z malarzy słynnej Grupy Janowskiej. Został namalowany na ścianie familoka, w którym wychowywał się Kazimierz Kutz. Wizerunek reżysera jest baśniowy i oniryczny, jak większość obrazów malarza. Mural przedstawia charakterystyczne, nieistniejące już zabudowania pobliskiej Huty Metali Nieżelaznych, która przez dziesięciolecia była największym zakładem przemysłowym Szopienic. Wykonaniem zajęła się firma NIETAK.eu i Łukasz Zasadni. Mural powstał z inicjatywy Gazety Wyborczej – przy współpracy z Miastem Katowice.

Kazimierz Kutz jest też jedną z jedenastu osób nominowanych do uhonorowania w Galerii Artystycznej przy placu Grunwaldzkim na Koszutce. Nominacje do plebiscytu nadsyłają środowiska twórcze, a spośród kandydatów z największą liczbą głosów prezydent Katowic wskazuje osobę, której posąg pojawi się w Galerii. Głosować można do 31.03 za pośrednictwem strony internetowej urzędu miasta https://bit.ly/3kBGvgi. Można też wypełnić kupon zamieszczony w gazecie miejskiej „Nasze Katowice” i najpóźniej do 31 marca przesłać go na adres: Urząd Miasta Katowice, ul. Młyńska 4, 40-098 Katowice z dopiskiem „Galeria Artystyczna 2021″ lub dostarczyć osobiście do Centrum Informacji Turystycznej przy Rynku 13. Wyniki zostaną ogłoszone w kwietniu, a uroczyste odsłonięcie pomnika przy pl. Grunwaldzkim odbędzie się w połowie września podczas kolejnej rocznicy nadania Katowicom praw miejskich.