Morwa biała, jej liście, ich odwary i napary, mają ugruntowaną pozycję w medycynie naturalnej jako środek o właściwościach przeciwzapalnych, moczopędnych, wykrztuśnych i przeciwcukrzycowych – takie stwierdzenie znalazło się w tzw. Rekomendacjach Postępowania Dietetycznego w Cukrzycy, ogłoszonych przez Polskie Towarzystwo Dietetyki.
O tym, że dieta odgrywa bardzo wielkie znaczenie w leczeniu cukrzycy, nikogo nie trzeba przekonywać. Czy jednak warto wspomagać się w terapii środkami roślinnymi takimi jak np. morwa biała? Dietetycy nie mają watpliwości co do pozytywnego działania niektórych z nich. Roślinę tę zresztą od dawna wykorzystywano w medycynie ludowej, ale od kiedy okazało się, że zawarte w liściach morwy cukry złożone (mające wbudowany w strukturę atom azotu) mają bardzo podobne działanie do leków przeciwcukrzycowych, zaczęto prowadzić poważne badania związane z wykorzystaniem morwy jako leku w cukrzycy.
W badaniach na modelu zwierzęcym wykazano, że morwa biała podawana szczurom z cukrzycą w postaci ekstraktu z liści (dawka 1 g/kg m.c.) spowodowała po sześciu tygodniach istotne obniżenie stężenia glukozy w odniesieniu do grupy kontrolnej. Potwierdzono także jej antyoksydacyjne działanie. Z kolei, w doświadczeniu wykorzystującym napary z liści morwy (0,25% i 0,5%), zaobserwowano istotne obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego, cholesterolu frakcji LDL i triglicerydów u szczurów z wywołaną cukrzycą otrzymujących napary.
U chorych z cukrzycą typu 2 stosowanie naparów z liści morwy białej wiązało się z istotnie niższym poposiłkowym stężeniem glukozy we krwi w odniesieniu do grupy kontrolnej. Dowiedziono, że za hipoglikemizujące właściwości. Co więcej, morwa biała w liściach ma także polifenole w tym: kwercetynę, rutyna, kempferol. Jednak jak dotąd brakuje oficjalnych rekomendacji dotyczących stosowania preparatów z liści morwy w profilaktyce i terapii cukrzycy.
Czy podobnie dobry dla chorych na cukrzycę jest cynamon?
Preparaty zawierające cynamon, a konkretnie jego korę, cieszą się dużą popularnością wśród diabetyków. Substancje zawarte w korze cynamonu stały się przedmiotem licznych badań . Wyniki niektórych potwierdziły ich hipoglikemizujące i hipolipemizujące działanie .
Nietstety, w metaanalizie pięciu randomizowanych badań obejmujących łącznie 282 chorych, którzy otrzymywali cynamon (Cinnamomum Cassia) w dawkach od 1 do 6 g/d (w postaci kapsułek) przez średnio 12 tygodni, nie odnotowano istotnych statystycznie i klinicznie zmian w stężeniu glukozy na czczo, hemoglobiny glikowanej oraz poziomie lipidów w osoczu osób zarówno z cukrzycą typu 1, jak i 2 .
Z kolei w wieloetnicznej populacji pacjentów z cukrzycą typu 2 leczonych doustnymi lekami hipoglikemizującymi dawka 2 g cynamonu przyjmowana przez 3 miesiące wywołała istotne obniżenie stężenia HbA1c, FBG, wartości skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi oraz obwodu talii w porównaniu do grupy placebo.
Nie odnotowano znamiennych międzygrupowych różnic w stężeniu cholesterolu całkowitego, cholesterolu frakcji LDL oraz triglicerydów (Akilen i wsp., 2010). Natomiast, w zestawieniu wyników 11 badań z randomizacją, w których ogółem uczestniczyło 694 osób z cukrzycą typu 2 otrzymujących dziennie cynamon w dawce od 120 do 6000 mg przez okres 4-16 tygodni wykazano, że suplementacja ta zaledwie w niewielkim stopniu wpływa na stężenie FBG i HbA1c.
Autorzy zwracają uwagę na potrzebę dalszych badań w tym zakresie, podkreślając jednocześnie, że podstawą terapii cukrzycy jest indywidualnie dopasowana farmakoterapia i modyfikacja stylu życia, w tym sposobu żywienia.
Maria Zawała
Źródło: Polskie Towarzystwo Dietetyki
