Pogrzeb Janusza Kurtyki w Krakowie
Jeszcze przed liturgią mszy, zmarłego wspominał metropolita krakowski, kardynał Stanisław Dziwisz. Janusza Kurtykę nazwał osobą odbywającą niełatwą służbę prawdzie. Prawdę o Katyniu przypieczętował swoim życiem – mówił metropolita krakowski. Wspominał też swoje spotkania ze zmarłym.
W homilii krakowski biskup pomocniczy Józef Guzdek wspominał wszystkie ofiary katastrofy. Jak podkreślał, nie pozwolili oni wymazać z pamięci kłamstwa katyńskiego. Chcieli upamiętnić ofiary Katynia i powiedzieć o nich światu. Tymczasem wiadomość o Katyniu przemówiła światu poprzez ich dramatyczną śmierć – mówił biskup Guzdek. Biskup Guzdek dodał, że pod Smoleńskiem zginęły osoby miłujące prawdę, które nie kłaniały się okolicznościom.
Janusz Kurtyka był historykiem. Specjalizował się w historii Polski średniowiecznej, potem zajął się historią najnowszą. Dla mnie był jednak przede wszystkim przyjacielem – wspomina prezesa IPN historyk, profesor Andrzej Nowak. Kurtyka radził się go, czy kandydować na stanowisko szefa IPN-u. “Gorąco go do tego namawiałem” – powiedział historyk dodając, że Janusz Kurtyka podjął wielką odpowiedzialność. Ostatni rok musiał go bardzo dużo kosztować – wspomina profesor Nowak. “Tyle ataków, tyle strasznie trudnych decyzji” – powiedział Andrzej Nowak podkreślając, że nikt nie umiałby sobie poradzić z tym ciężarem tak, jak Janusz Kurtyka.
Historyk z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, Jarosław Szarek wspomina, że Kurtyka w szczególny sposób patrzył na to, co działo się w kraju. “On miał niezwykły szacunek dla tych wszystkich ludzi, którzy o wolną i niepodległą Polskę walczyli” – powiedział historyk “Był kontynuatorem testamentu polskiego Państwa Podziemnego”.
Po utworzeniu IPN został pierwszym dyrektorem jego oddziału w Krakowie. W 2005 roku po rekomendacji przez Kolegium Instytutu, został wybrany przez Sejm na prezesa tej instytucji.
Janusz Kurtyka od 2008 roku prowadził wykłady z zakresu historii ustroju Polski w krakowskiej Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej “Ignatianum”. Zawodowo był związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk oraz Państwową Wyższą Szkołą Wschodnioeuropejską w Przemyślu.
Był działaczem opozycji demokratycznej w okresie PRL, brał udział w zakładaniu Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1989-2000 pełnił funkcję przewodniczącego koła NSZZ “Solidarność” krakowskich placówek Instytutu Historii PAN.
Janusz Kurtyka został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Urodził się 13 sierpnia 1960 roku. Ukończył studia historyczne na Wydziale Historyczno-Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1995 roku obronił doktorat, a w 2000 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk historycznych.
Od 1985 roku był pracownikiem naukowym w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. Wykładał w Chrześcijańskim Uniwersytecie Podziemnym.
Był autorem 140. publikacji, w tym kilku książek historycznych. Specjalizował się w historii średniowiecznej i wczesnonowożytnej oraz w dziejach polskiej konspiracji niepodległościowej po drugiej wojnie światowej. Pracował także w redakcji historycznej Wielkiej Encyklopedii PWN oraz nad Polskim Słownikiem Biograficznym.
Był żonaty, miał dwóch synów.